In mijn blog over cruesli (‘Cruesli: yay or nay?’) schreef ik dat cruesli een suikerbom is en wel om de volgende redenen. Allereerst bevatten de haver- en tarwevlokken, welke de basis van het product vormen, van nature de nodige suikers. Het gaat hierbij om suiker in de vorm van zetmeel. Daarnaast voegt de fabrikant op haar beurt ook nog weer het nodige suiker toe in de vorm van pure suiker en glucosesiroop. Tot slot wordt hier nog een schepje bovenop gedaan door toevoegingen zoals stukjes chocolade en gedroogd fruit, waaronder rozijnen. De conclusie was daarom ook dat je cruesli het beste kan laten staan.
Vrij recent heeft Quaker echter een nieuw product op de markt gebracht: Quaker Cruesli, zero sugar added. Deze is, op het moment van schrijven, verkrijgbaar in 3 verschillende smaken: apple, pecan & cinnamon, cocoa & banana en strawberry & peach. Dit brengt ons bij de volgende vraag, namelijk: Is Quaker cruesli zero sugar added een gezonde(re) optie voor door (bijvoorbeeld) de yoghurt?
Zoals altijd beginnen we met het lezen van het etiket.
Op de voorkant van de verpakking is heel groot te lezen ‘Zero sugar added’ (oftewel: er is geen suiker toegevoegd). Als toelichting hierop vermeldt de fabrikant ergens anders op de verpakking nog het volgende: ‘No added sugars or sweeteners’. Kortom: er is geen suiker aan het product gevoegd, noch zoetstof om de smaak van suiker na te bootsen. Voor meer informatie over zoetstof verwijs ik graag naar mijn blog hierover (‘Zoetstoffen’).
Op het eerste gezicht lijkt het een veelbelovend product. Maar, het is ook goed om de lijst met ingrediënten onder de loep te nemen. Voor de smaak apple, pecan & cinnamon komen we dan op het volgende rijtje uit:
Volkoren HAVERVLOKKEN (39%), volkoren TARWEVLOKKEN (16%), zonnebloemolie, oligofructose, oplosbare maïsvezels, stukjes PECANNOOT (2,8%), rijstebloem, TARWEBLOEM, stukjes appel (2,1%), natuurlijk appel-kaneelaroma en andere natuurlijke aroma’s (TARWE), zout, antioxidant (tocoferol).
Even ter info: Hoewel de exacte samenstelling van de andere twee smaken op bepaalde punten iets afwijkt, komt de lijst met ingrediënten in grote lijnen op hetzelfde neer. Vandaar dat ik deze hier nu niet vermeld.
Op basis van de lijst met ingrediënten kunnen we concluderen dat Quaker inderdaad géén suiker en zoetstoffen aan haar cruesli heeft toegevoegd. De bewering die zij op de verpakking doet klopt dus, zoals we ook zouden mogen verwachten. Toch smaakt de cruesli wél zoet. Dit weet ik uit eigen ervaring, omdat ik de Quaker cruesli zero sugar added in huis heb gehaald om te testen. De vraag is nu, waar komt deze zoete smaak vandaan? Het eerste deel van het antwoord op deze vraag is vrij simpel: de zoete smaak komt voor een deel van de van nature aanwezige suikers in de haver- en tarwevlokken vandaan. Het gaat om suiker in de vorm van zetmeel. Dit is van nature in graansoorten aanwezig en dit wordt er door de fabrikant niet uit gehaald, voordat dit verwerkt wordt tot bijvoorbeeld cruesli. De van nature aanwezige zoete smaak wordt versterkt door de toevoeging van de stukjes appel.
Maar, dit is nog niet alles. Ook de toevoeging van oligofructose is een belangrijke oorzaak van de zoete smaak. Dit brengt ons bij het iets ingewikkeldere deel van het antwoord.
Oligofructose is een onoplosbare vezel, die van nature in bepaalde voedingsmiddelen voorkomt, waaronder asperges, ui, bepaalde artisjokken, prei, knoflook, haver, gerst en rogge. Andere namen voor oligofructose zijn inuline en fructo-oligosaccharide. Zoals ik in mijn blog over vezels al schreef (‘Vezels: een feest voor de darmen’), is het menselijk maag-darmkanaal niet in staat om onoplosbare vezels te verteren én dus om hier energie en voedingsstoffen uit te halen. Oligofructose komt daardoor onveranderd in de dikke darm aan, waar de bacteriën die hier leven met de oligofructose aan de slag gaan. Oligofructose vormt een voedingsbron voor gunstige bacteriën die in onze dikke darm leven. Alle voedingsstoffen samen, welke een voedingsbron voor gunstige bacteriën in de dikke darm vormen, noemen we prebiotica.
Oligofructose is een vezel die van nature een zoete smaak heeft en om deze reden vaak door fabrikanten wordt toegevoegd aan suikervrije producten. Oligofructose is qua smaak ongeveer half zo zoet als (tafel)suiker. Oligofructose kan je daarom ook wel zien als een soort natuurlijke zoetstof. Officieel bekeken is oligofructose echter géén zoetstof.
Wanneer je de voedingswaarde van een normale cruesli van Quaker met die van de Quaker cruesli zero sugar added vergelijkt, is de uitkomst teleurstellend. Hieronder maak ik de vergelijking tussen de Quaker cruesli rasin & hazelnut en de Quaker cruesli zero sugar added apple, pecan & cinnamon.
Goed om te weten: fabrikanten zijn verplicht om op het etiket de voedingswaarde van een product te vermelden per 100 gram of per 100 ml. De hieronder vermelde voedingswaarde is ook weergegeven per 100 gram cruesli.
444 kilocalorieën
15 gram vet, waarvan 1,7 gram verzadigd vet
65 gram koolhydraten, waarvan 16 gram suikers
7,7 gram voedingsvezel
7,1 gram eiwit
<0,01 gram zout
434 kilocalorieën
18 gram vet, waarvan 1,9 gram verzadigd vet
48 gram koolhydraten, waarvan 5 gram suikers
24 gram voedingsvezel
7,5 gram eiwit
0,15 gram zout
Wat opvalt is dat het verschil in koolhydraten tussen de twee soorten cruesli helemaal niet heel erg groot is. Per 100 gram is het verschil slechts 17 gram. De aanbevolen portie staat volgens de fabrikant gelijk aan 45 gram. Per portie komt het verschil in koolhydraten neer op 7,65 gram. Afgerond komt dit neer op 2 suikerklontjes. Er is dus wel wat verschil, maar heel groot is het verschil nu ook weer niet als het gaat om de hoeveelheid suiker. Wat betreft de hoeveelheid vezels is er wel een groot verschil tussen de normale cruesli variant van Quaker en de zero sugar added variant, dat is dan wel weer gunstig! Daarentegen levert de zero sugar added variant wel weer iets meer vet, eiwitten en zout. Wanneer je kijkt naar de hoeveelheid koolhydraten en vezels die het product levert, kan je dus beter voor de Quaker cruesli zero sugar added kiezen dan de normale variant. Op het gebied van vet en zout komt de normale variant weer gunstiger uit de bus. Het is dus maar net waar je precies op let en welke conclusie dit oplevert.
Als alternatief voor cruesli wordt vaak ongezoete muesli, zonder gedroogd fruit aangeraden. Vandaar dat ik ook graag nog even de vergelijking wil maken tussen ongezoete muesli (naturel) en Quaker cruesli zero sugar added.
343 kilocalorieën
4 gram vet, waarvan 0,7 gram verzadigd vet
61 gram koolhydraten, waarvan 7,4 gram suikers
9,7 gram voedingsvezel
11 gram eiwit
0,03 gram zout
Ten opzichte van de Quaker cruesli zero sugar added bevat de naturel muesli 13 gram koolhydraten meer per 100 gram. Dit is een iets kleiner verschil dan met de normale Quaker cruesli, maar het verschil is te verwaarlozen. Ondanks dat is ongezoete muesli toch een gezonder alternatief dan cruesli. Waarom? Omdat muesli een veel natuurlijker (lees: minder bewerkt) product is dan cruesli. Dit heeft voordelen wanneer je kijkt naar de hoeveelheid voedingsstoffen die je uit het product binnenkrijgt. Over het algemeen geldt namelijk dat hoe meer bewerkt een product is, hoe minder van de van nature aanwezige voedingsstoffen er nog in het eindproduct aanwezig zijn. Het gaat dan om voedingsstoffen zoals vitamines, mineralen en vezels. Tijdens het bewerkingsproces gaan deze voedingsstoffen vaak grotendeels verloren. Onderaan de streep wordt dit vaak niet meer aangevuld. Daarom ligt de voedingswaarde van bewerkte producten over het algemeen lager dan die van onbewerkte producten. Daarnaast bevatten bewerkte producten vaak allerlei toevoegingen in de vorm van geur-, kleur- en smaakstoffen. Ook wordt er door fabrikanten vaak veel zout en/of suiker aan producten toegevoegd. Dit zijn allemaal voorbeelden van stoffen die we helemaal niet of slechts in kleine hoeveelheden nodig hebben voor een goede gezondheid.
Wil je de hoeveelheid koolhydraten die je van dag tot dag binnenkrijgt beperken, dan doe je er verstandiger aan om slechts 1 eetlepel muesli door (bijvoorbeeld) je schaaltje yoghurt heen te mengen dan over te stappen op Quaker cruesli zero sugar added. Eventueel kan je er ook voor kiezen om de muesli te vervangen door een handje ongezouten noten en/of pinda’s, een handje blauwe bessen, zaden, pitten of een combinatie hiervan. Op deze manier krijg je een hoop voedingsstoffen binnen, waaronder vezels, en weinig koolhydraten.
Quaker cruesli zero sugar added is een leuk gevonden product, maar veel gezonder dan gewone cruesli is het niet. Behalve dat de hoeveelheid koolhydraten een stukje lager ligt, is de algehele samenstelling van het product nog steeds niet optimaal.