Na de warme maaltijd hoort een toetje. Ten minste, dat was bij ons thuis vroeger altijd de gewoonte. Het ging vaak om iets van vla, yoghurt of vanilleyoghurt met toebehoren zoals cruesli en eventueel wat suiker. De cruesli met chocolade was mijn persoonlijke favoriet; ik ben en blijf tenslotte een vrouw. Maar, hoe gezond is cruesli nu eigenlijk?
Cruesli (ook wel krokante muesli genoemd) is een soort ontbijtgranen die gemaakt wordt op basis van haver- of tarwevlokken of een mengsel hiervan. Maar dat is niet het enige. In de ingrediëntenlijst op het etiket kan je terugvinden wat er allemaal nog meer in zit. Neem bijvoorbeeld de ingrediëntenlijst van de Raisin Cruesli van Quaker, deze bevat de volgende ingrediënten: volkoren HAVERMOUT (33%), volkoren TARWE (19%), glucosesiroop, zonnebloemolie, suiker, rozijnen (7%), oligofructose, HAZELNOTEN (1,5%), rijstebloem, TARWEBLOEM, geleermiddel (glycerol), honing (0,5%), natuurlijk rozijn aroma en andere natuurlijke aroma’s, antioxidant (tocoferol).
Zoals je ziet is dit een aardige lijst, maar wat staat hier nu precies? Laten we hier samen eens beter naar kijken.
Voor de basisbeginselen van hoe je een etiket moet lezen verwijs ik je graag naar mijn eerdere blog ‘Ontbijtkoek: een gezond tussendoortje?’.
Zoals gezegd wordt de basis van cruesli gevormd door haver- of tarwevlokken of een mengsel hiervan. Bij de Quaker cruesli gaat het om een mengsel van beide en dan ook nog in de volkoren variant. En, zoals je hebt kunnen lezen in mijn blog over vezels (zie: Vezels: een feest voor de darmen), zijn vezels onder andere belangrijk voor een goede stoelgang . Tot zover is er eigenlijk nog niks aan de hand.
Glucosesiroop (ook wel: glucosestroop of glucose-fructosestroop) is een andere naam voor suiker, hetzij een vloeibare vorm hiervan (net zoals honing).
Zoals de naam al doet vermoeden is zonnebloemolie een vorm van plantaardige olie, welke gewonnen wordt uit de pitten van de zonnebloem. Net zoals alle andere oliën, is zonnebloemolie rijk aan onverzadigd vet. Onverzadigd vet staat met name bekend vanwege de gunstige effecten die dit heeft op onze gezondheid: onverzadigd vet kan een bijdrage leveren aan de verlaging van het cholesterolgehalte in het bloed en daarmee een verlaagd risico op hart- en vaatziekten. Op zich is hier niks mis mee!
Dit spreekt neem ik aan wel voor zich. Naast een vloeibare vorm van suiker (glucosesiroop) heeft de fabrikant ook nog een schep normale suiker toegevoegd.
Zoals je vast wel weet is een rozijn niks anders dan een gedroogde druif. Druiven zijn een bron van vitamines, daarnaast bevatten druiven van nature veel suiker. Dit geldt trouwens niet alleen voor druiven, maar voor al het fruit. Tijdens het drogingsproces loopt het grootste deel van het vocht uit de druif en, helaas, hiermee ook de meeste vitamines. De belangrijkste reden om fruit te eten, om hiermee vitamines binnen te krijgen, komt hiermee te vervallen. Wat uiteindelijk overblijft is het vezelige schilletje van de druif met daarin heel geconcentreerd de suikers. Als je ergen rozijnen aan toevoegt of als de fabrikant dit al voor je heeft gedaan, dan voeg je in feite kleine suikerklontjes toe. Anders gezegd: het toevoegen van rozijnen kan je vergelijken met het toevoegen van suiker.
Naast of in plaats van rozijnen kunnen er aan de cruesli ook andere ingrediënten toegevoegd zijn, zoals stukjes chocolade, noten, gedroogde kokos of ander gedroogd fruit (bijvoorbeeld banaan, rood fruit, papaja, ananas of appel). In de meeste gevallen kan je dit ook weer gelijk stellen aan het toevoegen van suiker, met uitzondering van noten en gedroogde kokos.
Fructose is een vorm van suiker welke in de volksmond beter bekend staat als fruitsuiker. Oligofructose kan je het beste zien als een soort lange ketting van allemaal aan elkaar geregen fructosedeeltjes. Kortom: dit is de vierde term die we in de ingrediëntenlijst voorbij zien komen die eigenlijk aan wil geven dat er suiker aan het product toe is gevoegd.
Dit spreekt voor zich en vraagt wat mij betreft ook niet om een verdere toelichting.
Tot slot bevat de cruesli nog allemaal toevoegingen in de vorm van rijstebloem, tarwebloem, geleermiddel (glycerol), honing (0,5%), natuurlijk rozijn aroma, andere natuurlijke aroma’s en een antioxidant (tocoferol). Deze ingrediënten zijn vooral toegevoegd omdat ze de smaak, structuur, het uiterlijk en de houdbaarheid van de cruesli ten goede komen.
Op zich prima zou je misschien denken, maar helaas is dat niet het geval. Bijna alle overige ingrediënten zijn namelijk ook weer een vorm van suiker, met uitzondering van de toegevoegde natuurlijke aroma’s en de antioxidant.
Al met al bevat cruesli dus nogal wat toegevoegde suikers. En dan moet je er eigenlijk nog bij bedenken dat de haver- en tarwevlokken van nature ook al de nodige suikers in de vorm van zetmeel bevatten. Toevoegingen zoals chocolade en gedroogd fruit mogen dan wel lekker zijn, maar ze zorgen er alleen maar voor dat de cruesli nóg suikerrijker wordt. In feite is cruesli dus eigenlijk een grote suikerbom!
Een tip voor degenen onder jullie die toch graag iets door hun vla, (vanille)yoghurt, kwark, of iets dergelijks heen willen doen: kies voor één eetlepel havermoutvlokken of muesli zonder toegevoegd suiker. Beiden bevatten enkel van nature aanwezige suikers en dat scheelt een hoop! Eventueel kan je het geheel dan nog verder opleuken door, naast de havermout of muesli, ook nog een handje blauwe bessen of ander (diepvries)fruit toe te voegen. Maar denk ook aan zaden, pitten of een handje ongezouten noten. Noten zijn niet alleen heel erg gezond, maar ook nog eens super lekker als je het mij vraagt (zie mijn eerdere blog: ‘Een handje ongezouten noten per dag …‘). Uiteraard kan je ook een combinatie van de genoemde ingrediënten toevoegen; zo maak je er je eigen feestje van!